Dünya üzerindeki gömülü sistemlerin çoğunda UNIX-Like işletim sistemleri kullanıldığını biliyor musunuz? Eğer bilmiyorsanız sorun değil, burada öğrenmiş olacaksınız. Gelin, birlikte bu işletim sistemleri nelermiş öğrenelim.
1. BSD
Berkeley Software Distribution veya Berkeley Standard Distribution (BSD), California Üniversitesi, Berkeley’deki Bilgisayar Sistemleri Araştırma Grubu (CSRG) tarafından geliştirilen ve dağıtılan Research Unix’e dayalı, durdurulan bir işletim sistemidir. “BSD” terimi genellikle FreeBSD, OpenBSD, NetBSD ve DragonFly BSD dahil olmak üzere onun soyundan gelenleri ifade eder.
BSD, Bell Laboratuarlarında geliştirilen orijinal Unix’in kaynak koduna dayandığı için başlangıçta Berkeley Unix olarak adlandırıldı. 1980’lerde, BSD, izin verilen lisansı ve birçok teknoloji şirketi kurucusu ve mühendisine aşina olması nedeniyle, iş istasyonu satıcıları tarafından DEC Ultrix ve Sun Microsystems SunOS gibi tescilli Unix varyantları biçiminde yaygın olarak benimsendi.
Bu tescilli BSD türevlerinin yerini büyük ölçüde 1990’larda UNIX SVR4 ve OSF/1 almış olsa da, sonraki sürümler FreeBSD, OpenBSD, NetBSD, DragonFly BSD, Darwin ve TrueOS dahil olmak üzere çeşitli açık kaynaklı işletim sistemleri için temel oluşturdu. Bunlar da, Apple’ın onlardan türetilen macOS ve iOS’u ve yasal olan TCP/IP kodunun (en azından) bir kısmını kullanan Microsoft Windows dahil olmak üzere tescilli işletim sistemleri tarafından kullanılmıştır. FreeBSD’den gelen kod, PlayStation 4 ve Nintendo Switch için işletim sistemi oluşturmak için de kullanıldı.
2. GNU/Linux
Linux, ilk olarak 17 Eylül 1991’de piyasaya sürülen bir işletim sistemi çekirdeği olan Linux çekirdeğine dayanan bir açık kaynaklı Unix benzeri işletim sistemleri ailesidir. Linus Torvalds tarafından. Linux, tipik olarak bir Linux dağıtımında paketlenir.Dağıtımlar, çoğu GNU Projesi tarafından sağlanan Linux çekirdeğini ve destekleyici sistem yazılımını ve kitaplıklarını içerir. Birçok Linux dağıtımı, adlarında “Linux” kelimesini kullanır, ancak Özgür Yazılım Vakfı, GNU yazılımının önemini vurgulamak için “GNU/Linux” adını kullanır.
Popüler Linux dağıtımları arasında Debian, Fedora Linux ve Ubuntu bulunur. Ticari dağıtımlar arasında Red Hat Enterprise Linux ve SUSE Linux Enterprise bulunur. Masaüstü Linux dağıtımları, X11 veya Wayland gibi bir pencereleme sistemini ve GNOME veya KDE Plasma gibi bir masaüstü ortamını içerir. Sunuculara yönelik dağıtımlar, grafik tabanlı olmayabilir veya LAMP gibi bir çözüm yığını içerebilir. Linux serbestçe yeniden dağıtılabilir olduğundan, herkes herhangi bir amaç için bir dağıtım oluşturabilir.
Linux başlangıçta Intel x86 mimarisine dayalı kişisel bilgisayarlar için geliştirildi, ancak o zamandan beri diğer işletim sistemlerinden daha fazla platforma taşındı. Akıllı telefonlarda Linux tabanlı Android’in hakimiyeti nedeniyle, Linux ayrıca tüm genel amaçlı işletim sistemlerinin en büyük kurulu tabanına sahiptir. Linux, masaüstü bilgisayarların yalnızca yaklaşık yüzde 2,3’ü tarafından kullanılmasına rağmen, Linux çekirdeği tabanlı Chrome OS çalıştıran Chromebook cihazlar, ABD K–12 eğitim pazarına hakimdir ve ABD’deki 300 doların altındaki dizüstü bilgisayar satışlarının yaklaşık yüzde 20’sini temsil etmektedir. Linux, sunucularda lider işletim sistemidir (en büyük 1 milyon web sunucusunun işletim sistemlerinin %96,4’ünden fazlası Linux’tur), ana bilgisayar bilgisayarlar gibi diğer büyük sistemlerin lideridir ve TOP500 süper bilgisayarlarında kullanılan tek işletim sistemidir.
