Yeni Android Belli Oldu: İşte Android 8.0 Oreo ve Yenilikleri!
Android 8.0 Oreo, dünyanın en popüler işletim sisteminin 26. sürümü olarak dikkat çekiyor. Yaklaşık 2 milyar aktif kullanıcısı olan bu işletim sistemi, beraberinde pek çok önemli yenilik getiriyor. Şimdi bu yenilikler nelermiş, gelin rehberimizde beraber göz atalım!
Android 8.0 Oreo alacak akıllı telefonları derlediğimiz listeye buradan ulaşabilirsiniz.
1- Daha Hızlı Sürüm Güncellemeleri: Project Treble
Android’in en büyük sorunu, yıllar geçmesine rağmen bir türlü sürüm güncellemelerinin rayına oturtulamaması oldu. İşlemci üreticileriyle markalar arasındaki bu büyük sorun, Android 8.0 Oreo ile gelen “Project Treble” sayesinde tamamen çözülecek.
Google bir Android sürüm güncellemesi yayınladığında, güncellemenin cihazda yayınlanması için 3 adımdan geçmesi gerekiyor. İlk adımda güncellemeyi Google’dan alan SoC üreticileri (Qualcomm, MediaTek, Samsung vb.) kaynak kodlarda donanım sürümlerine göre düzenleme gerçekleştiriyor. İkinci adımda işlemci üreticisinden yazılımı alan markalar (Samsung, LG vb.), kendi arayüzlerini ve uygulamalarını kaynak kodlarına ekliyorlar. Son aşamada ise eğer cihaz operatör ürünüyse gerekli şebeke testleri yapılarak sürüm dağıtıma hazır hale getiriliyor.
Project Treble, bu karmaşıklığın önüne geçerek cihazların daha hızlı güncelleme almasını sağlayacak. Android işletim sistemini sürücülerden ve donanıma özgü diğer kodlardan ayrıştıran program, satıcı arabirimi sayesinde SoC üreticisinin her seferinde sıfırdan güncelleme yapmasını ortadan kaldıracak. Yani her SoC üreticisi, geliştirdiği işlemcilerde ortak kaynak kod kullanacak ve böylece güncelleme doğrudan üreticinin önüne gelecek. Project Treble’nin Android 8.0 Oreo ve üstü işletim sistemine sahip yeni telefonlarda kullanımda olacağını belirtelim.
2- Yeni Bildirim Ekranı
Her Android sürümünde olduğu gibi Android 8.0 Oreo’da da bildirim ekranı büyük oranda yenilendi. İlk olarak beyaz renk şemasına geçtiği göze çarpan bildirim ekranında saat ve pil gibi detayların yer aldığı bilgi çubuğu tamamen sabitlenmiş gözüküyor. Bildirim ekranı tepsi durumuna açıldığında alarm, Bluetooth ve kablosuz ağ ayarları tıpkı Android 5.1 Nougat sürümünde olduğu gibi dokunsal olarak hızlı açılıp kapanabilecek. Pil kısayolu ise tamamen kaldırılarak yerine detaylı güç tasarrufu ikonu eklenmiş.
Oreo sürümünde önemli güncellemelerden birisi de bildirim kısayolları. Yapısı değiştirilen ve daha işlevsel hale getirilen bildirim kısayolları artık tamamen materyal tasarıma geçiş yapmış. Çoklu bildirim ikonları, bildirim önemini uygulamalara göre sınıflandırma, materyal tasarımlı önizleme satırları, bildirim erteleme ve bildirim rozeti bu adımdaki başlıca güncellemeler olarak yerini almış. Özellikle iOS kullanıcılarına büyük kolaylık sağlayan rozet özelliği, Android’e önemli bir işlevsellik getirecek gibi gözüküyor.
3- Güvenlik: Başka Yazılım Kullanmayın!
Android, sistem güvenliği için Play Store’dan ek bir uygulama indirilmesini tavsiye etmiyor. Bunun üzerine çalışmalar yapan geliştirici, Play Protect özelliği ile kötü niyetli uygulamaların önüne geçmeyi hedefliyor. Günlük 500.000 uygulamayı tarayan özellik, makine öğrenimi sayesinde derinlemesine analiz gerçekleştiriyor ve uygulamaları kendi içerisinde ayıklıyor. Dilerseniz güvenli ve güvensiz uygulamaları da Android 8.0 Oreo işletim sistemi ile beraber güvenlik ayarlarından gözlemleyebiliyorsunuz. Ayrıca APK izinleri de artık daha detaylı olarak ayarlanabiliyor. Örneğin; Google Chrome üzerinden APK uygulama indirecekseniz artık sadece Chrome için izin verebiliyorsunuz.
Güvenlik tarafındaki bir diğer ciddi özellik hırsızlık senaryosu üzerine kurgulanmış. Buna göre; Android’in en güncel sürümünü kullanan bir kullanıcının telefonu çalınırsa o sürümün altında bir yazılım yüklenemeyecek. Örneğin; Android Cihaz Yöneticisi’nden telefonunuzu kilitlediğinizde kötü niyetli kişiler cihazınızı birebir aynı sürüm, hatta aynı güvenlik güncellemesi ile geri yüklemek zorunda. Aksi takdirde kaynak kodları reddediliyor ve işlem gerçekleşemiyor.
4- Tamamen Yeni Emojiler, Sabit Şekilli Simgeler
Android 8.0 Oreo, özellikle mesajlaşma uygulamalarında kullandığımız emoji tarafında da köklü yenilikler barındırıyor. İşletim sistemi içerisinde bulunan 2000’den fazla emoji yeniden tasarlanırken, Unicode 10’dan Emoji 5.0’a geçildiği için 69 yeni emoji eklendi. Ayrıca EmojiCompat adlı yeni bir kitaplık sayesinde desteklenmeyen emojilerde çıkan küçük kareler (☐) yerine en yakın emoji gösterilecek. Ayrıca EmojiCompat sadece Oreo’yu değil, Android 4.4 KitKat üstü tüm sürümleri destekliyor.
Üreticilerin geliştirdiği arayüzler farklı farklı uygulama simgelerine sahip oluyor. Örneğin; Samsung Touchwiz’de simgeler yuvarlatılmış dikdörtgen formundayken, stok Android sürümünde yuvarlak formda olabiliyor. Haliyle sonradan yüklenen uygulamalarda bu simgeler üreticinin belirlediği standart kalıba giriyor. Android 8.0 Oreo güncellemesiyle beraber adaptif simgeler özelliği devreye girecek. Bu özellik ile beraber geliştiricilerin uygulama marketine büyük boy bir arka plan da sunmaları gerekiyor. Böylece yeni yüklenen uygulamalar da mevcut simgelere uyumluluk gösterecek.
5- Yenilenen Ayarlar Menüsü: Daha Sade, Daha Yalın
Android 8.0 Oreo’nun güncellenen ayarlar uygulaması, karmaşık yapıdan çok daha sade ve yalın kullanıma geçiyor. Android 7.0 Nougat’ta 26 ana başlık altında sınıflandırılan ayarlar yarı yarıya küçültülerek 13 ana başlığa indirgenmiş. Sistem menüsü 8 ana başlığı bünyesine alırken; ağ ve kablosuz başlığı 3 ana başlığı, uygulamalar ve bildirimler başlığı ise 3 ana başlığı bünyesinde topluyor.
Ayarlar bölümünde yer alan sistem güncellemeleri de bundan böyle doğrudan sistem içerisinde gerçekleşecek. Her büyük sürüm güncellemesinin ortalama 1 GB boyutunda olduğunu hesaplarsak, güncellemelerin epey bir yer gereksinimi istediği aşikar. Yeni sürüm ile beraber güncellemeler cihaz depolamasına değil, doğrudan sistem içerisindeki çevrimdışı sistem bölümüne aktarılacak. Yani hem güncellemeler için artık maksimum 100 KB alan gerekecek, hem de güncelleme ikinci bir alana kurulduğu için güncelleme sonrası boot işlemi daha hızlı gerçekleşecek.
6- Android Go: Diğer Bir Deyişle “Android Lite”
Android, açık kaynak kodlarına sahip bir yazılım olması sebebiyle yüksek sistem özelliklerini bünyesinde barındırmak zorunda. Donanım ihtiyacı hızla artan işletim sistemi, Android Go ile giriş seviyesindeki düşük telefonları bünyesinden ayırıyor. 100 doların altında satışa sunulacak en düşük seviye telefonlarda sunulacak işletim sistemi, gereksiz animasyonlar ve özellikleri kırparak temel Android özelliklerini bünyesinde sunacak. Bu tarz cihazlarda haliyle depolama da düşük tutulduğu için YouTube Go ve Facebook Lite gibi uygulamaların bulunacağı ayrı bir market yer alacak.
7- Özet
Genel olarak Android 8.0 Oreo, gelecek Android sürümlerinin hızlı bir şekilde yayılmasına yol açma amacı güdüyor. Project Treble sayesinde Samsung Galaxy S9, Xiaomi Mi 7, LG G7 ve Sony Xperia XA1 gibi cihazlar, bir sonraki sürümlere neredeyse Pixel hızında erişebilecek. Ayrıca kullanışlı bildirim ekranı da göze çarpan görsel yenilikler arasında başı çekiyor.
Olumlu
- Project Treble, Android’in güncelleme sorunlarını çözmek için attığı en somut adım gibi görünüyor.
- Bildirimler önem düzeyine göre sıralanabileceği için önemsiz bildirimler göz önünde olmayacak.
- Renkli medya barı güzel gözüküyor. Albüm kapaklarına göre renklenen çubuk, hoş bir görünüme kavuşturulmuş.
- Arka planda çalışan uygulamaların kilitlenmesi, cihazların uyanık kalma problemini tarihe gömecek.
- Resim içinde resim özelliği, video izleme konusunda oldukça güzel bir fikir gibi görünüyor.
- EmojiCompat, Android kullanıcılarının yeni emojileri anında görmesine olanak sağlıyor. Ayrıca özelliğin Android 4.4 ve üstüne uyumluluk sağlamasıyla Android O’ya gereksinim duyulmuyor.
Olumsuz
- Google’ın bildirim denetimini yenilemesi, uygulama içi hassas bildirim ayarlarını da etkiliyor. Bunun ortadan kalkması için her uygulamanın yeni sürüme geçmesini beklemeliyiz.
- Kilit ekranında çıkan bildirimlerin kalkması ve bunun yerine yalnızca simgelerin gösterilmesi bazı kullanıcıların hoşuna gitmeyebilir.
- Bildirimleri erteleme zamanlayıcısı çok gerekli bir özellik olmayabilir. Bildirimlerin en fazla 1 saat ertelenmesi pek çok kişi tarafından kullanışsız karşılanacaktır.
- Chrome’un resim içinde resim özelliğinin Youtube için devre dışı bırakılması yanlış bir karar. Bu durum uyku modunda Youtube’un açık kalmaması ile benzerlik gösteriyor.
Android 8.0 Oreo alacak akıllı telefonları derlediğimiz listeye buradan ulaşabilirsiniz.
