Bugünkü incelememizde Nvidia GeForce RTX 4090 Founders Edition model ekran kartı bulunuyor. Evet, en sonunda büyük gün geldi ve RTX 4090 incelemesini yayınlayabiliyoruz. GeForce RTX 4000 serisi kullanıcıları bir hayli heyecanlandırmayı başardı. Bunu sağlayan şeylerin başında ise 2-4 katı arasındaki performans farkı iddiası geliyordu.
Diğer parantez açılması gereken konu ise DLSS 3 teknolojisi olacak tabii ki. Çünkü DLSS 3’de 3 farklı teknolojinin birleştiği bir paket görüyoruz. Yapay zekadan destek alan bu paket RTX 4000 serisini özel kılan en büyük şey aslında. İncelememizdeki Nvidia GeForce RTX 4090 Founders Edition ekran kartı ise oldukça özel bir model. Çünkü ülkemizde FE modeli satılmayacak, haliyle bu tasarıma ulaşmak bir hayli güç olabilir.
İçindekiler
Nvidia “ADA LOVELACE”
GeForce RTX 4090 FE incelemesine geçmeden önce Nvidia’nın “Ada Lovelace” mimarisine değinmemek olmaz tabii ki. RTX 4000 serisiyle birlikte Ampere mimarisinin yerine artık Ada Lovelace’e geçiliyor. Bu mimaride tahmin edebileceğiniz gibi büyük iyileştirmeler söz konusu. Bu mimarideki en büyük fark yapay zeka tarafında aslında. Çünkü bu mimaride 1400’e varan Tensor çekirdeği ve 200’e varan ışın izleme çekirdeğine ulaşılabilecek. Önceki nesildeki 320 Tensor çekirdeğini düşünecek olursak bu DEVASA bir fark.
Verimlilik tarafı da özellikle günümüzde bir hayli önemli. Çünkü enerji krizinde verimsiz ekran kartlarının pek bir esprisi kalmaz. Bu tarafta da benzer performans senaryosunda 2 katına varan bir enerji verimliliği söz konusu. Bunda 4 NM üretim sürecinin de etkisi bir hayli büyük.
Bu nesildeki en büyük odak kesinlikle yapay zeka tarafı olmuş. Nvidia’nın yapay zeka tarafına yaptığı dev yatırımlar meyvesini hızlıca vermeye başlamış. Yapay zeka sayesinde ışın izleme konusunda çok daha üst seviyelere ulaşılıyor, çok daha detaylı ışın izleme işlemlerine yol açılmış. Bunu yaparken de performans kaybını daha minimum seviyede tutmak adına ciddi bir ışın izleme çekirdeği sayısı artışına gidilmiş.
DLSS 3 Teknolojisi
GeForce RTX 4000 serisini öne çıkaran en büyük kısım tabii ki DLSS 3 oldu. Çünkü DLSS 3 aslında bir paket haline getirildi diyebiliriz. Artan yapay zeka işlem gücü sayesinde artık bu ekran kartları yapay zekayla kare tahmini yaparak görüntüye yeni kareler ekleyebilecek kadar güçlendi. Ekran kartı tarafından oluşturulan kareler ise FPS tarafında devasa bir artış demek, güzel yanlarından biri ise işlemciye binen yükü ciddi anlamda azaltabilmesi. Zaten bunla alakalı testlere de yazımızın devamında yer veriyor olacağız.
Fakat ekran kartının araya kare eklemesi bir gecikmeye yol açıyor. Bu yüzden de DLSS 3’e Nvidia Reflex teknolojisi entegre edilmiş. Bu sayede oluşan gecikme büyük oranda düşürülerek bu sorunun da önüne geçiliyor. Yapay zekanın bu kadar aktif kullanılması gerçekten heyecan verici.
Nvidia RTX Remix
Oyun modlayanlar için de bu devasa işlem gücünü kullanmak artık mümkün hale getiriliyor. Nvidia RTX Remix yazılımı sayesinde DX 8, DX 9 API’lerini kullanan eski oyunlar bile ışın izleme, DLSS gibi teknolojilere ulaşabilecek. Bu teknoloji henüz kullanıma açılmadı, detaylara işe aşağıdaki yazımızdan ulaşabilirsiniz.
Nvidia GeForce RTX 4090 Founders Edition Ekran Kartı
Nvidia, GeForce RTX 4000 serisinde Founders Edition kartlarda büyük bir değişikliğe gitmedi aslında. Tasarıma ufak müdahaleler yapıldı ve artan TDP değerleriyle birlikte soğutucu da biraz daha büyültüldü ve güçlü bir hale getirildi. Gri renklerin hakim olduğu bu tasarım yine devam ediyor. Kartın her iki yüzünde de yer alan fanlar 12 CM boyutuna oldukça yakın bir boyutta, bu da bir ekran kartı fanı için oldukça büyük aslında.
Nvidia GeForce RTX 4090 FE Teknik Detaylar
- GPU: AD102-300-A1
- Mimari: Ada Lovelace
- CUDA Çekirdekleri: 16384
- Temel Çekirdek Frekansı: 2235 MHz
- Boost Çekirdek Frekansı: 2520 MHz
- Bellek Frekansı: 21,2 Gbps GDDR6X
- Bellek Bant Genişliği: 384 Bit
- Bellek Miktarı (VRAM): 24 GB
- RT Çekirdekleri: 128 (3. Nesil)
- Tensor (AI) Çekirdekleri: 512 (4. Nesil)
- Görüntü Çıkışları: 3 x DisplayPort 1.4a , 1 x HDMI 2.1
- Üretim Teknolojisi: TSMC 4 NM
- Desteklenen Teknolojiler: DX 12, 3. Nesil Ray Tracing, DLSS 3.0
- Çoklu Ekran Kartı Desteği: Bilinmiyor
- Güç Konnektörleri: 1 x 16-Pin
- TDP: 450W
GeForce RTX 4090 ekran kartında gerçekten çok yüksek boost frekanslarına ulaşıldığını görmekteyiz. Bu değerler özel soğutmalı kartlarda çok daha yüksek seviyelere çıkabilir. Hatta bazı senaryolarda 3000 MHz boost çekirdek frekansı bile konuşuluyordu. Bu frekanslar gerçekten muazzam. Aslında buradaki en büyük yardımcılardan biri 4 NM üretim süreci diyebiliriz. Neredeyse aynı alana çok daha fazla sayıda transistör ekleyerek benzer TDP değerlerinde çok daha yüksek performans elde edilmiş.
Bunun yanı sıra artık PCI Express Gen 5.0 güç girişi de hayatımıza iyice girdi diyebiliriz. Founders Edition model ekran kartında 1 x 16 pinli bir güç girişi bulunuyor. Bu yeni güç girişi tam 600W gücü devamlı olarak sağlayabiliyor, bu da yeni ekran kartlarının anlık güç ihtiyacını da varsayarsak sağlıklı bir değer. Çünkü bu tarz konularda sınırda gezen bir güç iletimi hiç mantıklı sayılmaz. Ayrıca biraz daha temiz bir görüntü de sunmuyor değil, fakat dönüştürücü kablo bir hayli kötü bir görüntü oluşturuyor. Yeni tip güç çıkışlı güç kaynakları artık iyice yaygınlaşacaktır.
Nvidia GeForce RTX 4090 FE Performans Testleri
Öncelikle bu ekran kartını test etmek aslında bir hayli zorlu diyebiliriz. Çünkü 2K çözünürlük bir yana 4K çözünürlükte bile AMD Ryzen 9 7950X işlemcili sistemde bazı oyunlarda darboğaz olduğunu gördük. Bu da ekran kartının tam performansını görmemizi engelledi. Bu yüzden net performans farkını görebilmek adına 8K gibi çok yüksek bir çözünürlüğü de testlere dahil ettik. Böylelikle ekran kartlarının tam potansiyelini görmüş oluyor.
Oyun Testleri
Marvel’s Spider-Man Remastered oyunu bir hayli zorlu bir yapım diyebiliriz. Fakat GeForce RTX 4090 FE ekran kartının gücü bizleri çok şaşırttı. 4K çözünürlükte dahi işlemci darboğazına uğradık. Net farkı görmek adına 8K çözünürlüğe bakıyoruz, burada RTX 3090 Ti 49 FPS verirken RTX 4090 ekran kartı 79 FPS vererek çok ciddi bir fark atıyor.
Shadow of the Tomb Raider testinde de yine çok büyük bir performans farkı söz konusu. RTX 3090 Ti 48 FPS alıyorken RTX 4090 ekran kartı 76 FPS verebiliyor. Artık 8K çözünürlükte oyunculuk bile rahatlıkla mümkün!
Cyberpunk 2077 oyunu ise DLSS 3’den yararlanan ilk oyunlardan biri. Burada RTX 3090 Ti ekran katı DLSS 2.4 ile birlikte 8K çözünürlükte 25 FPS verebiliyor. Fakat RTX 4090 ekran kartı ise DLSS 3’ün yardımıyla 8K çözünürlükte 66 FPS gibi muazzam bir performansa imza atıyor. DLSS 3’ün kare oluşturma teknolojisi mükemmel bir şekilde işe yarıyor.
Mount and Blade: Bannerlord oyununda da yine yüksek farklar söz konusu. RTX 3090 Ti 39 FPS veriyorken RTX 4090 ekran kartı 65 FPS verebiliyor.
Doom Eternal oyununda da yüksek FPS değerleri görebiliyoruz. RTX 3090 Ti modeli burada 58 FPS verirken RTX 4090 ise tam 91 FPS gibi değerleri görüyor. 4K çözünürlükte de benzer bir performans farkı söz konusu.
Yine DLSS 3.0 destekleyen oyunlardan birindeyiz. A Plague Tale: Requiem oyununda RTX 3090 Ti modeli DLSS 2.4 ile birlikte 36 FPS veriyorken RTX 4090 ekran kartı ise DLSS 3 ile birlikte tam 66 FPS verebiliyor, nedeyse 2 katı gibi bir fark demek bu.
GeForce RTX 4090 incelemesindeki son oyun testini Dirt 5 oyunu ile yapıyoruz. RTX 3090 Ti modeli 8K çözünürlükte 46 FPS değerindeyken RTX 4090 ise 70 FPS alarak yine ciddi bir fark atmayı başarmış gibi görünüyor.
Sentetik Performans Testleri / Benchmark
GeForce RTX 4090 ekran kartıyla birlikte yeni nesil ışın izleme çekirdekleri de hayatımıza giriyor. Bu büyük farkı ise 3D Mark’ın DirectX Raytracing testinde görüyoruz. RTX 3090 Ti modelinin 61 skor aldığı testte RTX 4090 FE ekran kartı 136,5 gibi bir skor alıyor. Bu fark iki katından bile fazla!
3D Mark’ın DLSS 2 testinde ise fark bu kadar büyük değil. RTX 3090 Ti 83.5 FPS alırken RTX 4090 ekran kartı FPS skor alabiliyor. Yine de bir hayli yüksek bir fark var.
İş render tarafına geldiğinde yine muazzam bir performans farkı söz konusu. Blender Monster Benchmark testinde RTX 3090 Ti 3168 gibi bir skor verirken GeForce RTX 4090 FE ekran kartı bu testten 6409 gibi mükemmel bir skor alıyor. Artırılan CUDA çekirdekleri ve çok yüksek frekansın etkileri burada da devreye girmiş.
3D Mark Fire Strike Ultra testinde de çok yüksek bir fark söz konusu. RTX 3090 Ti modeli 13914 skor alabiliyorken RTX 4090 ekran kartının 23838 gibi çok yüksek bir skor alabildiğini görüyoruz.
DLSS 3 Performans Testleri
DLSS 3 teknolojisinde yapay zekayla birlikte ekran kartı artık tahmin üreterek ek kareler üretiyor. Yani 3 kareden 1’ini aslında ekran kartı kendi üretiyor. Bu da aslında ekstra bir zaman demek fakat DLSS 3 paketine entegre edilen Nvidia Reflex ise birlikte bu sorun büyük oranda ortadan kaldırılmış. DLSS 2.4 ve Reflex ise RTX 3090 Ti ekran kartı 15 MS gibi değerler veriyorken RTX 4090 ekran kartı DLSS 3’ün yardımıyla 20 MS civarlarında kalıyor. Fakat yukarıda da görebileceğiniz üzere FPS farkı DEVASA.
Intel Core i3-12100 ve GeForce RTX 4090 FE DLSS 3 Performans Testleri
Yukarıdaki görselde Intel Core i3-12100 işlemci ve GeForce RTX 4090 ekran kartı bulunuyor. Evet ilk bakışta bu ikilinin çok saçma olduğunu düşünebilirsiniz. Yukarıdaki görsel DLSS kapalı ve ışın izleme kapalı halde alındı, %15 civarlarında bir darboğaz söz konusu.
Yukarıdaki görselde ise DLSS açık, fakat yeni nesil DLSS Frame Generation teknolojisi kapalı. İşlemci darboğazı olduğu için DLSS şu an tek başına bir işe yaramadı. Çünkü artık işlemcinin sınırına takılıyoruz, bu işlemci yüksek fare hızlarına yetişemiyor.
Ayarlardan DLSS Frame Generation teknolojisini aktif ettiğimiz zaman ise yapay zekanın mükemmel kullanım örneği karşımızda. FPS değeri 125 gibi değerlerden 225’e çıkıyor. Üstelik görebileceğiniz üzere darboğaz seviyesi yok oluyor. Ekran kartı %98 gibi kullanımlara ulaşabiliyor. Çünkü bu kare oluşturma teknolojisinde bu ek kareler direkt olarak ekran kartı tarafından üretiliyor ve işlemciyle pek bir bağı kalmıyor. Bu da işlemciye binen yükü azalttığı için FPS değeri darboğaz olan bir senaryoda bile artabiliyor.
Sistemin Güç Tüketimi
GeForce RTX 4090 ekran kartı için ciddi bir güç tüketimi olacağı iddiası vardı. Haliyle insanlar bu ekran kartının verimsiz olacağını düşünmüştü. Fakat testlerimizde bu durumun çok daha farklı olduğunu görüyoruz. 4 NM üretim sürecinin de etkisiyle birlikte RTX 4090 FE ekran kartlı sistem Furmark ve Prime95 testi esnasında 765W gibi bir tüketime ulaştı. RTX 3090 Ti ise aynı senaryoda 808W güç çekti prizden.
Oyun testinde fark daha da fazla açılıyor. RTX 3090 Ti’lı sistem 653W güç çekerken RTX 4090 FE ekran kartlı sistem ise 511W çekiyor. 4M üretim sürecinin faydasını kesinlikle görüyoruz. Bu performansı daha az güç tüketimiyle sunabilmek büyük başarı.
Sonuç
Nvidia GeForce RTX 4090 ekran kartı incelememizin sonuna geldik. GeForce RTX 4090, son yıllarda çıkan en dikkat çekici model olmuş dersek pek yanılmış olmayız. Ekran kartının saf performansında ciddi bir artış söz konusu, bunu render senaryolarında gördük zaten. Fakat yapay zeka yatırımlarının meyvesini vermesi çok daha farklı sonuçlara öncülük etmiş. DLSS 3 paketindeki DLSS Frame Generation özelliği son yılların en iddialı teknolojilerinden biri olmuş. Yapay zekaya kare tahmini yaptırarak yeni kareler oluşturarak hem FPS değerini artırmak hem de işlemciye binen yükü azaltmak gerçekten mükemmel bir şey. Bu tarz yeni teknolojileri biz çok beğeniyoruz!
