AMD Ryzen 9 3900XT İşlemci İncelemesi
AMD’nin 2017 yılında yaptığı Zen mimarili Ryzen işlemcilerle birlikte masaüstü işlemci piyasası tekrar ateşlenmeye başlamıştı. FX serisi işlemcilerden beri AMD piyasada çok büyük bir pay kaybetmişti, Intel uzunca bir süre tek başına liderliği sürdürdü, hatta 3-4 nesil kadar çok bir değişikliğe gitmelerine gerek bile kalmadan bu böyle devam etti.
Fakat Ryzen serisiyle birlikte AMD piyasada tekrar varlık göstermeye başladı. Zen mimarili işlemcilerden sonra Intel büyük değişikliklere gitmeye başladı, öncelik olarak denk olabilmesi açısından çekirdek sayılarını yükselttiler. Onuncu nesil hamlesinden sonra AMD oyunlarda geride kalabiliyordu, bunu bozmak adına 3000XT serisi işlemcileri piyasaya sundular, fakat frekansları yükseltilmiş bu işlemciler beklenen etkiyi yapamadı!
Matisse Refresh
AMD’nin Zen 2 mimarili 3000 serisi işlemcileri özellikle Zen+ mimarisine oranla çok daha iyi bir tekli çekirdek performansı sunabiliyordu. AMD geride kaldığı konuyu Zen 2 mimarisiyle çözmeyi başarmıştı yani. Fakat bir süre suskunluğunu koruyan Intel, onuncu nesil işlemci hamlesiyle birlikte hem çekirdek sayılarını hem de oyun performansını geliştirince Zen 2 mimarili işlemciler oyunlarda geri kalabiliyordu.
Bu farkın kapanması adına Matisse Refresh kod adlı işlemcileri hazırladıkları öğrenildi. Bu işlemciler daha yüksek frekans değerleri sayesinde AMD’nin oyunlardaki performans farkını kapatmasını hedefliyordu, kağıt üzerinde frekans yükseltmenin oyun performansını artırabileceğini düşünebilirsiniz, fakat testlere bakılırsa pek öyle olamadı.
Zen 2 mimarisi için söylenebilecek en dikkat çekici farklılık artık 7 NM üretim sürecine geçilmesi olmuştu. Şu anda AMD’nin rakibi Intel masaüstü işlemcilerde 14 NM üretim teknolojisi kullandığı için AMD, bu konuda rakibine oranla teknolojik olarak üstünlük oluşturmayı başarmış. İşlemcilerin aralarındaki 7 NM fark özellikle verimlilik konusunda ciddi farklara yol açabilmekte, Yani 7 NM işlemciler genel anlamda daha az güç tüketerek daha yüksek performans verebilecektir fakat mimarinin ne kadar verimli olduğu burada tabii ki büyük bir önem taşımakta!
AMD Ryzen 9 3900XT Teknik Detaylar
- Soket: AMD AM4
- Çekirdek Sayısı: 12
- İzlek Sayısı: 24
- İşlemci Temel Frekansı: 3.8 GHZ
- İşlemci Boost Frekansı: 4.7 GHZ
- Toplam L3 Önbellek: 64 MB
- Toplam L2 Önbellek: 6 MB
- Gpu Modeli: Bulunmuyor
- TDP: 105W
- Üretim Teknolojisi: 7 NM
- Soğutucu: Bulunmuyor
Bu işlemcinin teknik detaylarına baktığımızda aslında pek bir değişiklik göremiyoruz. Ryzen 9 3900X model işlemciye oranla sadece turbo frekansında 100 MHz bir artış görünmekte. Kağıt üzerinde oldukça iyi değerler olmasına rağmen işi pratiğe döktüğünüz zaman bu değerlere ulaşmak çok zor oluyor.
Diğer bir konu ise bu işlemcinin kutu içeriğinden herhangi bir soğutucu çıkmıyor. Bildiğiniz gibi Ryzen 9 3900X model işlemcinin kutusundan Wraith Prism model bir stock soğutucu çıkmaktaydı. Bu soğutucunun fiyatı 400 TL civarlarında bulunuyor ve performans olarak iyi düzeyde diyebiliriz. 3900X işlemci şu anda 400 dolar civarlarında bulunabiliyor, 3900XT’nin fiyatı ise 499 dolar olarak belirlenmiş. Soğutucu parasını dahil ettiğimiz zaman ortalamada 1000 TL gibi bir fiyat farkı ortaya çıkıyor, açıkçası yanlış bir fiyatlandırma olmuş.
AMD Ryzen 9 3900XT Test Sistemi
AMD’nin Ryzen 9 3900XT model koduna sahip işlemcisini en doğru şekilde test edebilmek adına MSI’ın bize inceleme için yolladığı B550 Tomahawk model koduna sahip anakartını kullandık. Bunun yanı sıra RTX 2080 Ti Lightning Z ekran kartı, GSkill Royal 3600 MHz 16 GB bellekler ve MSI MAG CoreLiquid 360R model 360 MM sıvı soğutmayı kullandık. Böylesine güçlü bir işlemcinin iyi performans verebilmesi için kesinlikle iyi bir soğutucu gerekiyor!
Bu anakartın işlemciyi besleyen VRM bölümüne baktığımızda toplam 13 faz bir güç kurulumu görüyoruz. Üst kalite bileşenlerle donatılmış bu bölüm hem kalite hem de performans açısından orta-üst seviyeye hitap edebilecek düzeyde tasarlanmış. Bu mosfetlerin soğutulması görevi ise 7W/mK iletkenliğindeki termal pedlerle desteklenmiş oldukça büyük mosfet soğutucularıyla sağlanıyor. Bu kurulum en üst seviye sayılmaz fakat 3900XT işlemciyi rahatlıkla besleyebilecektir…
AMD Ryzen 9 3900XT Performans Testleri
Bu işlemcinin odağı tekli çekirdek performansı olduğu için ilk testimizi Cinebench R20‘nin tekli çekirdek testiyle yapıyoruz. Test sonucunda 545 gibi aslında çok yüksek bir skor aldığını görüyoruz, bu skor i9-10900K işlemciden bile yüksek, 3900X’den net bir şekilde daha yüksek zaten. Sentetik sonuçta çıkan bu başarılı sonuç umut verici görünüyor başlangıç için.
Bu işlemcinin onlarca testini sizlere sunmayacağız, sonucu hızlıca göstermek adına bazı ortalama değerleri sunacağız. Yukarıdaki tabloda gördüğünüz gibi çoklu çekirdek isteyen uygulamalarda bu işlemcinin performansı Ryzen 9 3900X işlemci ile BİREBİR AYNI. Açıkçası böyle bir tabloyu görmek gerçekten ilginç bir durum olmuş, çünkü bu işlemci 3900X modelinden çok daha yüksek bir fiyatla satılıyor…
Bu işlemcinin oyun odaklı olduğunu belirtmiştik, bu yüzden oyun testlerini ihmal etmedik tabii ki. Fakat buradaki sonuçlar tıpkı yukarıdaki gibi yine birebir AYNI. Gördüğünüz gibi sadece %0.6 gibi bir fark görüyorsunuz, açıkçası bunu hata payı olarak kabul edersek oyunlarda dahili birebir aynı performans verdiğini görüyoruz… Bizim elimizdeki BIOS ve yazılımlarla böyle sonuçlar alabildik. AMD ileride sağlam bir BIOS sürümü çıkartıp bu işlemcinin performansını uçurmadığı sürece böyle sonuçlar görmek mümkün…
İşlemcinin güç tüketimine baktığımız zaman ekran kartı ile birlikte tam tüke girdiği zaman 517W gibi bir güç tükettiğini görüyoruz. Bu değer 3900X işlemcinin verdiği 535W değerinden biraz daha düşük. Açıkçası daha düşük bir güç tüketimi olması biraz ilginç bir durum olmuş biz anlam veremedik.
Son olarak bu işlemcinin sıcaklık değerlerine bakıyoruz. Bu işlemci oyunlarda maksimum olarak 57 dereceye çıkıyor yani 3900X ile birebir aynı sıcaklık değeri demek bu. Tam yük altında ise 68 dereceye çıktığını görüyoruz, 3900X işlemciden sadece 1 derece daha yüksek. Düşününce bu durum mantıklı, çünkü frekansta az bile olsa bir artış yapılmış. Zaten her türlü i9-10900K işlemciden daha serin oldukları görülüyor.
Sonuç
AMD’nin Matisse Refresh işlemci hamlesi açıkçası isteneni verememiş gibi görünüyor. 3900XT modeli 3900X modelinden daha pahalıya satılmasına rağmen kutu içeriğinden soğutucu çıkmaması ve işlemcilerin performanslarının birebir aynı olması gerçekten ilginç bir durum olmuş, açıkçası şu anda Ryzen 9 3900X tercihi çok daha mantıklı olacaktır kullanıcılar açısından…