AMD Ryzen 9 7950X & Ryzen 5 7600X İncelemesi

Bugünkü incelememizin 2 farklı konuğu bulunuyor. Bugün, sizler için AMD Ryzen 9 7950X ve AMD Ryzen 5 7600X model yeni işlemcilerin yazılı incelemesini gerçekleştiriyoruz. AMD’nin Zen 4 mimarisini baz alan bu yeni işlemcilerle birlikte büyük değişiklikler söz konusu olduğu için Zen 4 işlemcilerin önemi bir hayli büyük diyebiliriz.

AMD Ryzen 9 7950X modeli şu an için tepe seviyeye konumlandırılan model oluyor. 32 izlekli yapısıyla da bunu destekler nitelikte olmuş. Asıl konuşulacak işlemci ise AMD Ryzen 5 7600X olabilir. Çünkü oyun odaklı sistemlerde bu işlemcinin performansı büyük beğeni kazanacaktır. Gelin Zen 4 mimarisinin detaylarına ve yeni işlemcilerin performans testlerine birlikte bakalım.

AMD Zen 4 Mimarisi

AMD Ryzen 7000 serisi işlemcileri incelemeden önce tabii ki Zen 4 mimarisinden bahsetmemiz gerekiyor. AMD’nin Zen 4 mimarisinin önemi büyük. Çünkü Zen 4 mimarisiyle birlikte yeni bir sokete geçiliyor ve bununla beraber DDR5 bellek desteği de sunuluyor. Intel’e göre AMD DDR5’e geçme konusunda pek aceleci davranmadı ve daha sonra geçiş yaptı. Zen 4 mimarisiyle birlikte değişen şeyleri sizler için burada derliyoruz.

DDR5 Bellek Desteği

Zen 4 mimarisiyle birlikte gelen en büyük değişimlerden biri DDR4 bellek teknolojisinden çok daha yeni olan DDR5’e geçilmesi oldu. Bu da artık bizlere çok daha yüksek bellek frekansları sunuyor. Şu an için Team’in 7200 MHz bir bellek tanıttığını düşünecek olursak DDR4’e göre ciddi bir artış söz konusu. DDR4 belleklerle de yüksek frekanslara ulaşılıyordu fakat bu da artık çiplerin sonlarına kadar zorlandığı durumlarda oluyordu.

DDR5 teknolojisiyle birlikte yüksek frekanslara ulaşmak çok daha kolay bir hal alıyor. 7200 MHz gibi frekanslar 34 CL gecikme değeriyle sunulabiliyor. Bunun yanı sıra X.M.P gibi teknolojiler de güncellendiği için yüksek frekansa ulaşmak çok daha garanti bir hal aldı. Bunun yanı sıra biraz daha az güç tüketimi gibi konularda da DDR5 belleklerin avantajı bulunuyor. İlerleyen zamanlarda çok daha hızlı DDR5 bellekler göreceğimiz düşünecek olursak başlangıç için hiç de fena görünmüyor.

Bununla birlikte AMD de EXPO adını verdiği XMP rakibi teknoloji de hayatımıza giriyor. Detaylar için: AMD EXPO Teknolojisi Nedir? Rehberimize ulaşabilirsiniz.

AMD AM5 Soket

AMD işlemcilerde (Threadripper hariç) pinler işlemcinin üzerinde bulunuyordu. Bu durum yıllarca devam etti ve AM4 sokette de pinler işlemcilerin üzerindeydi. Bu durum aslında bazı sorunlara da yol açıyordu. Örneğin soğutucuyu sökmeye çalışırken işlemcinin yuvadan bir anda çıkıp pinleri yamultması, ya da macun yüzünden soğutucuyla işlemcinin yapışıp zor çıkması. Bu tarz şeylerden dolayı aslında ciddi sorunlar ortaya çıkıyordu ve tüketiciler mağdur oluyordu.

Fakat AM5 sokette bu durum değişiyor. LGA 1718 sokete geçiliyor. Yani artık pinler işlemcinin üzerinde değil de tıpkı Intel’de olduğu gibi anakartın üzerinde bulunuyor. Kilitleme mekanizması sayesinde AM4 soketteki gibi tatsız kazaların önüne de geçilmiş oluyor. Ayrıca AMD’nin verdiği bilgilere göre bu sokete en az 2025 yılına kadar destek sunulması bekleniyor, yani bu soketin önü bir hayli açık.

Performans Kazanımları

DDR5 bellek desteği ve AM5 sokete geçilmesi güzel. Peki bunlarla birlikte bu mimarideki diğer farklılıklar ne? Zen 3 işlemcilere göre performans kazanımı tahmin edebileceğiniz gibi bir hayli yüksek. IPC yani döngü başına komut performansında %13’lük bir artış elde edilmiş. Bu da işlemcinin genel performansını ciddi anlamda etkileyen bir unsur. Yani işlemciler çok daha verimli bir konumda artık.

Bunun yanı sıra en büyük fark aslında çekirdek frekanslarında yaşanmış. Zen 3 mimarili işlemcilerde 4.9 GHz gibi hızlar görebiliyorduk, fakat all core boost tarafında o frekanslara ulaşmak gerçekten çok zordu. Zen 4 işlemcilerde ise 5.7 GHz gibi çok yüksek boost frekanslarını görüyoruz. All core tarafında ise AMD’nin iddiasına göre 5.2 GHz seviyelerinde stabil bir çalışma elde edilebiliyor. Frekans artışı bildiğiniz üzere işlemcinin genel performansı üzerinde büyük etkiye sahip. Bununla da birlikte tekli çekirdek performansında önceki nesile göre %30 civarlarında daha yüksek bir performans elde edilmiş.

PCI Express 5.0 Teknolojisi

PCI Express 5.0 teknolojisine geçişle birlikte bant genişlikleri yine ciddi oranda artıyor. PCI Express 5.0 teknolojisiyle birlikte X16 biriminde 128 GB/s gibi çok yüksek hızlara ulaşabiliyoruz. Şu an için bu hızları tam anlamıyla kullanan bir ekran kartı yok, fakat ileride olmayacağı anlamına da gelmiyor. Tabii bu bir tek ekran kartı için geçerli bir durum değil. Örneğin PCI Express 5.0 SSD’lerle birlikte saniyede 15 GB seviyelerine varan hızlara ulaşabilen M.2 SSD’ler kullanabileceksiniz.

AMD Eco Mode

Zen 4 işlemcilerin güç tüketimleri Ryzen 5000 serisine göre bir hayli daha yüksek aslında. Fakat AMD’nin Eco Mode adını verdiği ayarlamalarla birlikte işlemci güç tüketimlerini düşürebiliyorsunuz. Haliyle daha düşük bir performans alıyorsunuz fakat aynı güç değerlerini düşününce Ryzen 5000 serisine göre yine de daha yüksek bir performans verebiliyorlar. Örneğin ve Ryzen 9 7950X modeli aynı watt değerindeki Ryzen 9 5950X modeline oranla ciddi anlamda daha güçlü.

Bunu verilerle destekleyecek olursak aynı soket gücünde Ryzen 7000 serisi işlemciler Ryzen 5000 serisine göre %50 civarlarında daha yüksek bir performans veriyor. Bu da verimlilik konusunda ciddi adımlar atıldığını gösteriyor.

AMD Ryzen 9 7950X İşlemci

AMD Ryzen 9 7950X modeli Ryzen 7000 serisinin şu anki tepe seviye modeli oluyor. Toplam 32 izleği, 5.7 GHz boost frekansıyla birlikte bu iddiasını zaten kanıtlar nitelikte olmuş diyebiliriz. Bunun yanı sıra L2 önbellek tarafında da 5950X modeline göre iki katı daha yüksek bir değer sunuyor. Diğer dikkat çekici taraf ise dahili grafik tarafında. Evet artık Ryzen 7000 serisi işlemcilerde aksi belirtilmediği takdirde dahili bir grafik bulunuyor. Fakat performansı sadece görüntü vermekten öteye geçemeyecek düzeyde diyebiliriz.

Teknik Detaylar

• Soket: AMD AM5 / LGA1718
• Çekirdek: 16
• İzlek: 32
• İşlemci Temel Frekansı: 4.5 GHZ
• İşlemci Boost Frekansı: 5.7 GHZ
• Toplam L3 Önbellek: 64 MB
• Toplam L2 Önbellek: 16 MB
• Toplam L1 Önbellek: 1 MB
• Gpu Modeli: AMD Radeon Graphics, 2 Çekirdek, 2200 MHz
• TDP: 170W
• Üretim Teknolojisi: TSMC 5 NM / Zen 4 Mimarisi
• Soğutucu: Bulunmuyor, Önerilen: 240 / 280MM Sıvı Soğutma

AMD Ryzen 5 7600X İşlemci

AMD Ryzen 5 7600X modeli ise tanıtılan modeller arasında şu anlık en uygun fiyatlı model olmasıyla öne çıkıyor. Fakat bu sizi yanıltmasın çünkü bu işlemci 12 izleği, 5.3 GHz boost frekansıyla birlikte aslında oyun sistemlerinin vazgeçilmesi olabilir. Zaten bazı oyun testlerinde de ağabeyi olan Ryzen 9 7950X modeline ciddi farklar da atabiliyor. Bu işlemcinin ülkemizdeki fiyatı uygun tutulabilirse kullanıcıların aradığı modellerden biri olabilir.

Teknik Detaylar

• Soket: AMD AM5 / LGA1718
• Çekirdek: 6
• İzlek: 12
• İşlemci Temel Frekansı: 4.7 GHZ
• İşlemci Boost Frekansı: 5.3 GHZ
• Toplam L3 Önbellek: 32 MB
• Toplam L2 Önbellek: 6 MB
• Toplam L1 Önbellek: 384 KB
• Gpu Modeli: AMD Radeon Graphics, 2 Çekirdek, 2200 MHz
• TDP: 105W
• Üretim Teknolojisi: TSMC 5 NM / Zen 4 Mimarisi
• Soğutucu: Bulunmuyor, Önerilen: Büyük Kule Tipi Soğutucu

Test Sistemi

AMD Ryzen 9 7950X ve Ryzen 5 7600X işlemcileri incelerken tepe seviye bileşenler kullandık. Bu da testteki bütün işlemcilerin tam performansına ulaşmasında büyük bir önem taşıyor. Örneğin AMD Radeon RX 6950 XT gibi seviye bir ekran kartıyla beraber yüksek frekans belleklere de yer veriyoruz. Bunun yanı sıra Asus ROG Ryujin 2 model 360 MM sıvı soğutucuyu da eksik etmiyoruz, çünkü fazla ısınan işlemciler frekans kısarak performansını yansıtamayabiliyor.

Asus ROG Crosshair X670E Hero Anakart

Test sisteminde AM5 soket içerisindeki en tepe anakart modellerinden birini kullandık. X670E şu anki en tepe seviye çipset modeli. Haliyle bu anakart da bir hayli dolu bir model. İşlemci tarafında 18+2 fazlı güç beslemesi de bunu kanıtlar nitelikte olmuş. Aslında böyle bir hamle gerekiyordu, çünkü işlemcilerin güç tüketimi bir hayli arttı. Bu tepe seviye güç beslemesine de ise devasa boyutlardaki soğutucu bloklar eşlik ediyor. Böylelikle hız aşırtmada, tam yük altında anakart taraflı herhangi bir sorun yaşamıyorsunuz.

PCI Express 5.0 teknolojisine de geçmemizle birlikte artık çok yüksek hızlara ulaşılıyor. Haliyle M.2 SSD’ler artık daha da fazla ısınabilecek bir duruma geliyor. Bu durumu çözmek adına bu anakartta devasa boyutlarda M.2 SSD soğutucuları kullanılmış. Örneğin en üstteki soğutucu blok ciddi anlamda ağır ve büyüktü.

M.2 SSD soğutucularının bir hayli büyük olduğundan bahsettik. Bu da PCI Express X16 yuvalarını da büyük anlamda kapatıyor. Ekran kartı takıp çıkartırken kullanılan o mandallı kısma erişmek çok zor bir hale geliyor. Yukarıdaki görselde işaretlediğimiz butona bastığınız zaman o mandal otomatik olarak açılıyor. Böylelikle o daracık alandan mantalı açmaya uğraşmıyorsunuz. Oldukça basit bir şey fakat etkisi bir hayli büyük.

• Soket: AMD AM5
• Çipset: AMD X670E
• İşlemci Desteği: AMD Ryzen 7000 Serisi
• Bellek Desteği: DDR5 6400-4800 MHz Arası
• Maksimum Bellek: 128 GB, Toplam 4 Slot, Çift Kanal
• Depolama: 6 x Sata 3.0, 2 x M.2 PCIe 5.0 SSD, 2 x M.2 PCIe 4.0 SSD
• Genişleme Yuvaları: 2 x PCI Express 5.0 X16, 1 x PCI Express 4.0 X1
• Arka Usb Portları: 9 x USB 3.2 Gen2, 1 x USB 3.2 Gen 2×2 Type-C, 2 X USB 4 Type-C
• Görüntü Çıkışları: 1 x HDMI 2.1, USB Type-C
• Kablolu Bağlantı: 1 x 2.5G Ethernet
• Kablosuz Bağlantı: WiFi 6E, Bluetooth 5.3
• Ses: Realtek ALC4082 7.1 HD Codec, SupremeFX, Quad DAC
• Boyut: ATX

AMD Ryzen 9 7950X & Ryzen 5 7600X Performans Testleri

AMD Ryzen 9 7950X ve Ryzen 5 7600X işlemcilerin performans testlerini iki farklı bölüme ayırıyoruz. Sentetik performans testleri ve oyun testleri.

Benchmark & Sentetik Performans Testleri

AMD Ryzen 9 7950X ve Ryzen 5 7600X’in performans testlerine işlemcilerin render gücünü ölçen Cinebench R23 ile başlıyoruz. Burada AMD Ryzen 9 7950X modeli tekli çekirdekte 2064 skor alarak zirveye yerleşiyor. Çoklu çekirdek tarafında ise 37830 gibi çok yüksek bir skora imza atmış. Core i9-12900K ise bir hayli gerisinde kalmış.

AMD Ryzen 5 7600X modeline geldiğimizde ise tekli çekirdekte 1928, çoklu çekirdekte 15014 gibi skorlar görüyoruz. Özellikle çoklu çekirdek tarafında Core i5-12600K’ya göre ciddi anlamda geride kalmış. Fakat Ryzen 7 5800X3D modeline göre ciddi fark atmış.

PC Mark 10 testinde ise işlerin bariz değiştiğini görüyoruz. Çünkü Cinebench R23 testindeki büyük farklar burada bir hayli kapanmış. Ryzen 9 7950X modeli 10346 skor alıyor, Core i9-12900K tarafı ise 9977 gibi bir skor alarak farkı kapatıyor.

Cinebench R23 testinde Core i5-12600K modelinden daha düşük görünen Ryzen 5 7600X modeli ise burada öne geçmeyi başarıyor. Hatta Ryzen 9 5950X modelini bile rahatlıkla geçebilmiş.

Yine render gücünü ölçmek amacıyla yapılan “Blender Monster” testinde ise farklar gerçekten DEVASA! AMD Ryzen 9 7950X modeli tam 300 skor alarak Core i9-12900K modeline ÇOK CİDDİ bir fark atıyor.

Ryzen 5 7600X modeli ise sadece 113 skor alabiliyor, Core i5-12600K ise 121 skor alarak bir tık daha önde götürüyor.

İşlemcilerin video işleme performansına geldiğimizde ise Adobe Premiere PRO 2022‘de yaptığımız testlerde Intel optimizasyonu öne çıkıyor. Core i9-12900K 84 saniyede işleyerek liderliğe oturuyor. AMD Ryzen 9 7950X ise bu testi 92 saniyede tamamlayabilmiş.

AMD Ryzen 5 7600X modeli ise 106 saniyede testi tamamlıyor. Core i5-12600K yine önde götürüyor.

Oyun Performansı Testleri

İşlemcilerin oyun performansı testlerini yaparken darboğazı artırıp işlemcilerin arasındaki performans farkını açığa çıkartmak için oyun testlerini 1080P çözünürlükte yapıyoruz. Böylelikle darboğaz artıyor ve işlemcilerin gerçek gücünü görmüş oluyoruz. 4K gibi çözünürlüklerde darboğaz bir hayli azaldığı için bu işlemciler arasında aslında ciddi bir fark zaten bulunmuyor, bu da performansı ölçümlemek adına doğru bir yöntem sayılmaz.

Aslında çoğu kişinin merak ettiği şey oyun performansları. Burada bol bol şaşırtıcı sonuçlar göreceksiniz şimdiden hazır olun 🙂 1080P çözünürlükte Far Cry 6 testinde Intel Core i9-12900K modeli 161 FPS veriyorken AMD Ryzen 9 7950X modeli 147 FPS’de kalıyor. Aralarında kayda değer bir fark var.

AMD Ryzen 5 7600X ise bu testte 127 FPS alarak Core i5-12600K’nın bir hayli gerisinde kalıyor. Ryzen 7 5800X3D modeli ise tam aralarına yerleşmeyi başarıyor. 3D V-Cache burada büyük bir başarı gösteriyor.

Red Dead Redemption 2 oyununda ise yine şaşırtıcı bir tabloyla karşılaşıyoruz. Burada 1080P çözünürlükte aslında neredeyse bütün işlemciler benzer bir performans göstermeyi başarıyor. AMD tarafının ise daha önde olduğunu söylemek mümkün.

Shadow of the Tomb Raider testinde de oldukça şaşırtıcı sonuçlarla karşılaşıyoruz. Bu testte 270 FPS ile birlikte zirvede Ryzen 9 7950X ve Ryzen 7 5800X3D modelleri bulunuyor. Ryzen 5 7600X ise 247 FPS alarak üçüncü sıraya yerleşebilmiş.

Forza Horizon 5 testinde de işlemcilerin performansı ilginç bir şekilde eşitlenmiş diyebiliriz. Burada çok yüksek ihtimalle ekran kartı sınırına takılıyor oyunlar. Yani işlemciler bu oyun için yeterli konumda diyebiliriz.

İşlerin karıştığı diğer bir test ise yerli yapımlardan biri olan Mount and Blade II: Bannerlord oldu. Burada liderlikte AMD Ryzen 7 5800X3D işlemci bulunuyor. AMD Ryzen 9 7950X ise 327 FPS ile biraz daha gerisinde kalıyor.

Sniper Elite 5 oyununda da büyük farklar göremiyoruz aslında. Burada zirvede 213 FPS ile Intel Core i9-12900K ve Ryzen 7 5800X3D model işlemciler bulunuyor. Ryzen 9 7950X ise bu iki işlemciden de düşük bir performans sergiliyor.

Dirt 5 oyununda AMD Ryzen 5 7600X işlemcinin liderlik koltuğuna tekrardan oturduğunu görüyoruz. Hemen arkasından ise 210 FPS ile AMD Ryzen 7 5800X3D model işlemci geliyor.

Tom Clancy’s Rainbow Six: Siege testinde de çok ilginç sonuçlarla karşılaşıyoruz. Bu testte AMD Ryzen 5 7600X model işlemci 641 FPS ile liderliğe oturuyor. Arkasında ise Ryzen 7 5800X3D model işlemci 595 FPS ile bulunmakta. Core i5-12600K ise 488 FPS ile bu testte açık ara en başarısız işlemci oldu.

Counter Strike: Global Offensive testinde de sonuçlar şaşırtıcı. AMD Ryzen 5 7600X modeli 701 FPS ile liderliği almış konumda. Intel Core i9-12900K, 694 FPS ile ikinci. Ryzen 9 7950X ise ilginç bir şekilde 620 FPS alarak bir hayli geride kalıyor.

Son oyun testinde ise Valorant var. Burada Valorant’ın işlemci önbelleğine ciddi önem verdiğini görüyoruz. Çünkü Ryzen 7 5800X3D modeli 578 FPS ile Ryzen 9 7950X’e bile çok ciddi bir fark atarak liderliğe yerleşiyor.

Peki bütün bu işlemcilerin 1080P oyun performansı ortalaması ne düzeyde? Burada AMD Ryzen 5 7600X işlemci çok az bir farkla liderliği ele almış durumda. Asıl dikakt çeken kısım ise DDR4 destekli bir işlemci olmasına rağmen AMD Ryzen 7 5800X3D modelinin sadece %3 civarlarında geri kalması. Açıkçası sadece oyunculuk odaklı bir sistemde Ryzen 7 5800X3D modeli kullanıcılarını fazlasıyla memnun edecektir.

AMD Ryzen 9 7950X & Ryzen 5 7600X Güç Tüketimi ve Sıcaklıklar

Peki bu yeni işlemcilerin verimlilik tarafındaki başarısı ne yönde? Burada soru işareti oluşturabilecek bazı durumlar var. Cinebench R23 testinde AMD Ryzen 5 7600X’li sistem prizden toplamda 208W güç çekiyor. Ryzen 9 7950X’li sistem ise test esnasında 353W değerine kadar yükselebilmekte. Yani önceki nesile oranla güç tüketimi çok ciddi oranda artmış. Bunun dezavantajlarını da sıcaklıklarda göreceksiniz.

Cinebench R23 ve Furmark testlerini aynı anda yaptığımız zaman ise AMD Ryzen 5 7600X’li sistem prizden toplamda 681W güç çekiyor. Ryzen 9 7950X tarafı ise 753W güç çekiyor. Intel Core i9-12900K tarafı ise 876W ile en fazla güç tüketen sistem oluyor.

Yeni işlemcilerin sıcaklık değerleri ise pek iç açıcı değil. Asus ROG Ryujin 2 360 gibi tepe seviye bir sıvı soğutucuyla bile Ryzen 9 7950X tam yük altında 95 derecelere çok hızlı bir şekilde ulaşabiliyor. Ryzen 5 7600X ise 85 derece civarlarında gezmekte. Yük altındaki değerler böyle bir soğutucu ile oldukça yüksek. Fakat oyun içerisinde ise ortalamada 50-60 derece civarlarında kalabiliyorlar.

Sonuç

AMD Ryzen 9 7950X ve AMD Ryzen 5 7600X işlemci incelemesinin sonuna geliyoruz. AMD Ryzen 7000 serisi işlemciler PCI Express 5.0, DDR5 bellek desteği gibi gerçekten çok büyük yenilikler sunuyor. Performans tarafında da Zen 3 işlemcilere oranla ciddi bir fark söz konusu. Fakat Intel 12. nesil işlemciler devreye girdiğinde ise bazı senaryolarda geride kalabildiğini görüyoruz. Hatta AMD Ryzen 7 5800X3D model işlemcinin oyun performansı ise bu işlemcilere ciddi anlamda çok yakın!