Tablet/Telefona Windows 10/11 Kurmak

Türkiye de şuana kadar hiç anlatılmamış bir konuyu sizlere anlatacağız. Bu makalemizde tablet/telefonlara Windows kurma meselesini detaylıca anlatacağız. Son dönemlerde Android telefonlara Windows yükleme işi ortaya çıktı. Bunun sebebi ise donanımlarının fazlasıyla yeterli olması. Gelin, “Tablet/Telefona Windows 10/11 Kurmak” başlığını aşağıda sizlere teferruatlı olarak anlatalım.

KVM/Xen, QEMU, Bochs, Qualcomm XBL, Das U-Boot

Kurmanın Yolları ve Gerekenler

•  KVM ya da Xen
• Qualcomm XBL (eXtensible Boot Loader)’den yararlanarak UEFI olarak kurmak (Android’in yerine ya da dual boot yapmak)

1. Yöntem için size herhangi bir Android cihaz yeterlidir. Root vs hiçbir şey gerekmeden QEMU da bulunan TCG (Tiny Code Generator) ile donanım tabanlı sanallaştırma olmadan kurup kullanabilirsiniz. Ya da QEMU ile KVM ya da Xen’i destekliyorsa ve kernelde eksikse ikisinden birisini ya da ikisi de olacak şekilde kernel derleyerek performanslı bir şekilde kullanabilirsiniz.

Gelelim 2. yönteme. İşte en heyecanlı olan yöntem de budur. Yalnızca ARMv8 tabanlı Qualcomm SoC’lar için geçerlidir (ha birde cihazda XBL, Das U-Boot, Coreboot gibi UEFI destekleyen ya da UEFI tabanlı şeyler kullanıldıysa geçerlidir). Qualcomm, ARMv8 SoC’larında XBL adındabir UEFI Bootloadera sahiptir. Windows’un IA-32, IA-64, AMD64, ARMv7, ARMv8 sürümleri UEFI destekler (NT 5.0’dan beri EFI/UEFI desteği mevcuttur). Bu sayede rahatça kurulabilmektedir. En meşhur örneği ise Snapdragon 845’tir. Çünkü, resmi olarak UEFI BIOS ile Windows 10’lu notebooklarda kullanıldı. Yani, resmi olarak sürücü desteği vs mevcut olduğundan hiç zor olmadı. OnePlus 6T, Pocophone F1 gibi başlıca telefonlara EDK2 portlandı ve bu sayede Windows 10/11 kuruldu. İşte ispatı:

Bu portlama işini yapan ekip ise Renegade Project adlı Çinli bir gruptur. Son zamanlarda popülerlikleri artmıştır.

Apple SoC’lar İçin UEFI

Apple tarafında ise EDK2 UEFI portları mevcut. iPhone 7 için EDK2 UEFI portu var. Bu fotoğraf, iPhone 7’de EDK2 çalışırken çekilmiştir. iPhone 7, Apple A10 Fusion’a sahiptir. Bu ise resmi EDK2 portu debug edilirken çekilmiştir:

Peki Ya Qualcomm Dışındakiler Ne Yapacak?

Ne yazık ki diğer SoC üreticileri (NVIDIA, Broadcom, Rockchip, Allwinner, Intel, Apple, Huawei hariç) Windows’lu cihaz üretme gibi bir işi olmadığı için hiçbir zaman UEFI tabanlı bir second stage bootloader kullanmadılar ve kullanmıyorlar. MediaTek, LK (Little Kernel) adı verilen bir second stage bootloader kullanır. Kendisi sadece Linux kernellerini boot etmek için tasarlanmış bir gömülü sistem (ES) bootloaderıdır. Bunun gibi cihazlarda çözüm lk2nd gibi modifiyeli LK dağıtımları üzerinden EDK2 boot etmektir(ya da Coreboot, Das U-Boot kullanılabilir) Mesela, MediaTek’in EEPROM’un da BootROM denilen, bootloadera yönlendiren bir yazılım vardır. Onun vazifesi, eMMC/eMCP/UFS’den bir Preloader (1. bootloader) boot etmektir. ARMv7 mimarili Qualcomm SoC’lar da ise, sadece Windows Phone 6.x ve üzeri yüklü gelen Windows Phone cihazlarda UEFI var. Android’de ise Qualcomm sadece LK kullandı. Onlarda ise LK sürücüleri biraz değiştirilerek ya da başka cihazlardan alınarak EDK2 yapıldı. Ben, elimde duran bir telefon ile test ettim ve geliştiriyorum:

KVM ya da Xen Nasıl Kullanılır?

Qualcomm, XBL ve SBL’de EL3 moduna ayarlamıştır. Bu cihazlarda önce EL2 modu aktif edilmedir. Ondan sonra ise Linux kernellerinde KVM ve Xen kütüphaneleri eksik olduğundan kernelleri baştan derlenip kurulmalıdır. Ayrıca yararlanmak için Root erişimi de şarttır. MediaTek kullanıcıları ise bu konuda şanslılar çünkü hiçbir kısıtlama yoktur (en az EL2 modunda çalışırlar). Tek yapmanız gereken kernelinizi KVM ve Xen ya da ikisinden birini aktif ederek derleyip, kurmanız ve Root erişimi elde etmenizdir. Ben kendi telefonum için KVM aktif edilmiş bir kernel kurdum ve bu sayede Ubuntu 22.04 Chroot ile ya da Termux’un X11 reposundaki QEMU ile kullanıyorum. Kendimden birkaç SS (Redmi Note 10S):

Ubuntu Server 22.04 LTS

Windows 11 Pro 22H2 Insider Preview

Bu makalemizde sizlere “Tablet/Telefona Windows 10/11 Kurmak” başlığını anlattık. Peki siz ne düşünüyorsunuz? Yorumlar kısmına yazabilirsiniz.