Emirhandkee
80+ Titanium
- Katılım
- 25 Mart 2020
- Mesajlar
- 22,711
- En İyi Cevap
- 45
SSD alırken birçok marka ve model ile karşılaşmaktayız. Yeterince bilgisi olmayan ilk defa SSD alacak birisi birçok hatalı tavsiyeler sonucu yanlış SSD alabiliyor.
SSD özelliklerine çok yüzeysel bakarak "şu SSD diğerinden biraz daha hızlıymış bunu alayım" diyor.
Bu rehberimle doğru SSD'yi seçmek için puf noktalarını anlatacağım.
1- SSD'yi kullanmak istediğiniz alanı belirleyin.
SSD'ler arasında bir takım farkılıklar vardır. Bu aşamada nasıl bir SSD'ye ihtiyacımız olduğunu belirlemeliyiz.
SSD'ler üreticiler tarafından birçok sınıfa ayrılmıştır bunlar sırasıyla;
- Günlük Tüketici (Ev kullanıcıları)
- İş Dünyası
- İş İstasyonları (Work Station)
- Sunucular
SSD'ler ilk çıktığı zaman SLC tipi NAND flash bellekler kullanılıyordu ancak çok maliyetli olduğu için zaman içinde MLC ve TLC NAND bellekleri ortaya çıktı.
SLC, MLC ve TLC bellek tipleri nedir ve özellikleri nedir?
SLC (Single Level Cell)
Türleri arasında en uzun ömürlü NAND bellek türüdür. Yüksek doğrulukluk oranı ve uzun ömürlü olması sayesinde iş dünyasında ve iş istasyonu için tercih edilebilir.
Avantajları;
1-Hücre başına yaklaşık 100.000 okuma ve yazma döngüsü yapabilir. (Döngü sayısı ne kadar yüksek o kadar iyidir ömrü ile doğru orantılıdır)
2-Düşük okuma/yazma hata oranına sahiptir.
3-Yüksek sıcaklıklarda çalışmaya uygundur.
Dezavantajları;
1-En pahalı NAND bellek türüdür.
2-Düşük kapasatiye sahiptir.
Kullanım alanları: Endstriyal ve sunucular gibi yüksek okuma/yazma işleri yapan sistemler için uygundur.
MLC (Multi Level Cell)
SLC NAND bellekler çok maliyetli olduğu için üreticiler, MLC NAND bellekleri geliştirmiştir. SLC'ye göre en büyük avantajı daha düşük maliyete sahip olmasıdır. Ancak 10.000 okuma ve yazma döngüsüne sahiptir.
Avantajları;
1-Düşük maliyete sahip olmasıdır.
2-TLC NAND belleklere göre daha dayanaklı ve güvenilirdir.
Dezavantajları;
1-SLC ve eMLC NAND belleklere göre dayanaklığı ve güvenirliği daha azdır.
Kullanım alanları: Startup gibi girişimciler ve oyuncular için uygundur.
eMLC (Enterprise Multi Level Cell)
eMLC, MLC'nin endüstriyal sektör için performans ve dayanıklık üzerine optimize etmiş olduğu bellek türüdür. 20.000 ile 30.000 arasında okuma ve yazma döngüsüne sahiptir.
Avantajları;
1-Endüstriyal sektör için SLC'ye göre daha uygun fiyatlı alternatiftir.
2-MLC'den daha dayanaklı ve güvenilirdir.
Dezavantajları;
• SLC NAND bellek türüne göre düşük performanslıdır.
TLC (Triple Level Cell)
TLC NAND bellek türü, üreticilerin yapmış olduğu düşük maliyetli NAND belleklerdir. 3.000 ile 5.000 arasında okuma ve yazma döngüsüne sahiptir. Bu sebeple günlük kullanım için uygundur.
Avantajları;
1-Çok düşük maliyetlere sahip olması.
Dezavantajları;
1-MLC NAND belleklere göre okuma ve yazma döngüsü düşüktür ve dayanakılığı ve güvenirliği de düşüktür.
Kullanım alanları: Ev kullanıcısı, oyuncular ve küçük sunucular için depolama aygıtı olarak tercih edilebilir.
| Flash Türü | SLC (Single Level Cell) | eMLC (Enterprise Level Cell) | MLC (Multi Levelm Cell) | TLC (Triple Level Cell) |
| Okuma/Yazma Devri | 90k-100k | 20k-30k | 8k-10k | 3k-5k |
| Hücre başına bit | 1 | 2 | 2 | 3 |
| Yazma Hızı | 5/5 | 4/5 | 3/5 | 2/5 |
| Okuma Hızı | 5/5 | 4/5 | 3/5 | 2/5 |
| Fiyat | 2/5 | 3/5 | 4/5 | 5/5 |
| Kullanım Alanı(ları) | Kurumsal | Kurumsal | Basit İşlemler/Oyun | Basit İşlemler |
2- SSD'lerde Form Faktörler nedir?
Farklı form farktörler, farklı fiziksel yapıya sahiplerdir ve disklerin anakart ile nasıl bağlancağını ve nasıl iletişim kuracağını belirler.
Belli başlı form faktörler sırasıyla şunlardır;
SATA SSD, M.2 SATA SDD, M.2 NVMe SSD ve AIC SSD.
SATA SSD
SATA SSD, 2.5 inç boyutundadır. Günümüzde SATA III protokolü kullanılır. Anakarta bağlamak için SATA güç ve SATA veri kablosuna ihtiyaç duyar. SSD'ler arasında en yavaş SSD türüdür.
M.2 SATA SSD
M.2 SATA SSD'ler ince uzundur ve herhangi bir kablo olmadan doğrudan anakarta takılır. M.2 NVMe SSD'den farkı SATA SSD ile aynı hızdadır. M.2 NVMe ile ayırt edebilmek kolaydır soketleri farklıdır.
M.2 NVMe SSD
En hızlı form faktör türüdür. Diğer form faktörlere göre daha pahalıdır.
AIC
AIC (Ek Kart) SSD'ler, güç ve veri için anakartın üzerindek bir PCIe yuvasına bağlanır. Tıpkı NVMe M.2 SSD gibi sistemle doğrudan iletişim kurmak için PCIe kanallarını kullanır.
Sisteminizde boş bir M.2 yuvası yoksa AIC SSD'ler ayrıca PCIe-M.2 adaptörü olarak da çalışabilir.
3- Kullandığınız Yazılım ve Uygulamaların İhtiyaç Duyduğu Kadarına Yatırım Yapın
SSD yükseltme yapmak isteyen kullanıcıların hemen hepsinin ortak arzuları var: Yüksek performans. Fakat maalesef burada da bir anlam karmaşası olduğunu belirtmemiz lâzım. Çünkü performans mefhûmu herkese göre farklılık arz etmekte. Türkiye olarak, katı hâl diskleri ile de genel olarak yeni tanışan bir pazarı teşkil ettiğimiz için konu üzerinde henüz yeteri kadar bilgi sâhibi değiliz. Aslında bu durum sâdece bizde değil, ABD, Avrupa ve Çin pazarında da böyle, kafa karışıklığı oralarda da hâkim. Fakat bilgi ve tecrübe noktalarında bizden ileri oldukları da kesin. Kendi hem dergi hem de sanal dünyada SSD teknolojisine buna mahsus eğilmekteler. Hattâ bâzıları bu sâyede özel sermâyeden de destek görmektedir.
Performans.. Ama Ne Kadar ?
İşe evvelâ SSD kullanıcılarını belli kıstaslara bağlı kalarak kısımlara ayırmakla başlıyoruz. Her bir grubun hem kendilerine müstakil kullanım sahaları hem de ortada buluştukları belli hususlar olacaktır. Bu cihetden yola çıkarak tüketicileri teşkil eden kullanıcı kitlesini 4 başlığa ayırdık.
Böyle bir tabloyu baz aldıktan sonra şimdi muhtelif SSD kullanıcı grublarını ve satın aldıktan sonra katı hâl diskleri ile genel olarak hangi yazılım ve uygulamaları çalıştırdıklarına bakarak performans husûsunda ihtiyaç duydukları değerleri rakamlar ile ifâde ederek kâfî gelecek NAND Flash Bellek türlerini de belirtelim.
Ev Kullanıcısı: İşi ekseriyetle internet üzerinedir. Forumları gezer, haber okur. Sohbet eder, müzik dinler, video izler. Ara sıra oyunlara bakar, ofis dosyalarını düzenler. Lâzım olursa grafik tasarım yazılımları ile ilgilenir. Yâni işleri genel olarak hafif olanlardan müteşekkildir. Böyle bir kullanıcıya normâl SATA lll arayüzüne sahip bir SSD hayli hayli yeter. Erişim süresini işin içine katmıyoruz, çünkü bu değer artık disklerin hemen hepsinde genelleşmiştir. TLC tipi NAND bellekler bu grup için yeterli gelecektir.
Ofis içi Kullanım: Belge ve arşiv ağırlıklı çalışan bu kullanıcı kitlesi de vakte değer atfeder. Bilgisayarlarının hızlı bir şekilde açılıp kapanması ya da uyku / hazırda bekleme modlarına alınması kendileri için önemlidir. Üzerinde çalıştıkları yazılımların sayısı genel olarak 5’i geçmez. İnterneti sık kullanabilirler. Kendileri için SATA lll arayüze sâhip SSD kâfîdir. TLC tipi bellekliler yeterli gelecektir. Fakat duruma göre MLC’lere de yönelinebilir.
Oyuncular: Vakitlerinim ekserîsi oyunlar ile geçen bu kullanıcı grubu için mühim olan oyunlar arası yükleme süresinin kısa olmasıdır. Bu da genel olarak erişim süresiyle alâkalı olduğu için oyunculara nokta atışlı bir tavsiyede bulunmak bizim için güçtür. SATA IIl arayüzüne sahip SSD kendileri için yeterlidir. Kapasite tercîhi ise yine kendi ihtiyaçlarına göre şekillenecek bir hususdur. TLC türü NAND Flash belleklere hâiz SSD’ler fazlasıyla yeterlidir.
İş Dünyâsı – Yol Arkadaşı ve Tasarımcılar: Makâlemizin başında katı hâl diskleri sınıflarını ifâde ederken zikrettiğimiz iş dünyâsı, diğerleri gibi her ne kadar müstakil bir sınıfı teşkil etsede yer yer umûmî mânâda tüketicilere yakın çözümler arz ettiğinden, kendisini de bir zümre olarak ele almak istedik. İş dünyâsı kullanıcıları için istikrar her dâim performansdan evvel gelmektedir. Dayanıklılık esastır. Verî muhafazasını âzamî derecede mühim gören bu kullanıcı grubunun performans ihtiyaçları normâl bir ev kullanıcısının duyduğundan fazlası değildir. Rakamlar ile ifâde etmemiz gerekirse M2 SSD arayüze sâhip bir M2 SSD kâfî gelecektir. Üzerinde çalışılacak işe göre bu değerlerden fazlası da gerekebilir. Fakat NAND Flash bellek husûsunda 3D NAND tipi bellekleri tavsiye ettiğimizi belirtelim. İş dünyâsına dâhil kullanıcıların, işlerini, ticâretlerini ya da meslekî vazîfelerini SSD’leri üzerinden icrâ edeceklerinden genel istikrârı yüksek model katı hâl disklerine yönelmeleri isâbetli olacaktır.
Neredeyse her şeyi öğrendiğimize göre SSD'lerde ki performansı nasıl doğru anlarız?
Rehberi ziyâretçilerinin ekserîsini normâl kullanıcılar teşkil ettiği için vereceğimiz misâlleri de ona uygun şekilde seçerek konuya bir îzâh getireceğiz. Yukarıdaki tabloda karşılaştırdığımız ettiğiniz iki farklı katı hâl diski bulunmakta ve bunlar bir benchmark testinde geçirilmiş. Aldıkları puanlar da hâli ile farklı. Bir donanım perâkendecisine gittik ve bu iki katı hâl diskini yan yana inceliyoruz. Fiyatlarını sorduğumuzda birinci SSD’nin 500, ikincisininkini ise 400 lira olduğu söyleniyor. Mâlûmumuz birinci SSD daha pahalı, çünkü testden aldığı bir takım puanlar daha yüksek. Gözlerimiz hemen ona odaklanıyor ve oradaki elemana birinci SSD’yi almak istediğimizi dile getiriyoruz. Ücreti ödüyoruz ve diski satın alıyoruz.
Buraya kadar her şey yolunda mı ?
Maalesef değil.
Çünkü yanlış bir tercih yaptık ve aslında daha yavaş olan bir SSD’yi pahalıya almış olduk. Çünkü biz normâl bir ev kullanıcısıyız. Benchmark testlerinde hangi değerin neyi ifâde ettiğini bilmeden durumu yorumlama yoluna gitmemiz de bu işteki hatâmız oldu.
Hâlbuki tıpkı HDD’lerde olduğu gibi katı hâl disklerinde de Sıralı ( Sequential ) ve Rastgele ( Random ) performans mefhumları vardır. Biri veriye sıralı şekilde erişirken diğeri rastgele erişimi ifâde eder. Hepsinin kendi sahasına göre ağırlık sahaları olmakla berâber normâl bir ev kullanıcısının temel ihtiyaçlarının ekserîsi Rastgele erişim üzerine kurulu yazılımlardan geçmektedir.
Sıralı (Sequential) ve Rastgele (Random) nedir?
Rastegele (Random);
Buradan anlamamız gereken husus da şudur ki, işletim sistemi başta olmak üzere yazılım ve uygulamaların mimarisi 4K temeline tasarlanmıştır ve bir ev kullanıcısı internet'te gezinir, video izler, ofis yazılımları kullanır, muhtelif programlar üzerinde çalışır. Buna oyunlar da dâhildir. Farkedebileceğimiz üzere bunların tümü genel olarak bir kez kurulan fakat yüzlerce kez açılan / çalıştırılan yazılımlardır. Yâni bu anlattığımız yazılımlar kurulurken diske bir kez yazılır, fakat defâlarca kez okunur.
Yukarıda zikredilen uygulamaların ekserîsi veriye sıralı değil, Rastgele bir şekilde erişim sağlayan programlardır. Yâni, 4K olarak ifâde edilen Rastgele erişimdeki başarısı, bir SSD’nin performansı hakkında kanaât getirmedeki öncelik olmalıdır. Çünkü az önce de ifâde ettiğimiz gibi, kendisi farkında olmasa dâhi normâl bir kullanıcının işi genel olarak 4K temelli yazılım ve uygulamalar üzerinedir.
Sıralı (Sequential);
Benchmark testlerinde sunduğu yüksek sıralı hızların müessiriyeti altında kalınarak satın alınan SSD bu sıralı hızları ancak verî kopyalama ve yazmada göstermektedir. Ve bu da ancak birbirine yakın hızlara sâhip iki farklı SSD’de arasında bulabilecek bir olaydır. Yâni bir SSD’den HDD ya da USB belleğe veri aktarırken ” Bu alet neden bu kadar yavaş kopyalıyor ? ” şeklinde yanılmayalım. Bu, tavşan ve kaplumbağa misaline benzemektedir.
SSD Tercihinde İsâbet – Katı Hâl Diski Alırken Nelere Dikkat Etmeli | SSD Labs
SSD'lerde Performansı Doğru Anlamak konusunu işlemenin ertesinde şimdi sıra en merâk edilen ikinci makâlemiz olan SSD Tercîhinde İsâbet'e giriş yapmış
www.ssdlabs.net
Oyun için HDD ve SSD Karşılaştırması: Doğru Depolamayı Seçme - Intel
Doğru depolama alanına sahip olmanın oyun üzerinde ciddi bir etkisi olabilir. Bu kılavuz, bir sonraki depolama çözümünüzü seçmek için bilmeniz gerekenleri açıklar.
Açtığım Bütün Rehberler
Yetkililer lütfen konuyu kilitlemeyin. Hazırladığım her rehberin altına bu konuyu koyacağım çünkü hepsini tek tek güncelle artık sıktı. Bu konu hiçbir zaman yükseltilmeyecektir. https://donanimarsivi.com/forum/konu/btk-akademi-kayit-olma-ve-kullanim-rehberi.28012/...
donanimarsivi.com
Son düzenleme:
Teşekkür ederim.
