AMD tarafı Ryzen 7 5800X3D işlemcisindeki 3D V-Cache teknolojisiyle birlikte özellikle oyun tarafında gerçekten mükemmel işlere imza atmıştı. Özellikle önbelleklerden yararlanan oyunlarda muazzam bir performans artışı elde etmişlerdi. Bugün ise bu teknolojinin yeni temsilcilerinden biri olan AMD Ryzen 9 7950X3D model işlemcinin yazılı incelemesini gerçekleştiriyoruz.
AMD Ryzen 9 7950X3D işlemci oldukça özel bir model diyebiliriz. Çünkü şu an için genele baktığımızda en güçlü oyun işlemcisi diyebileceğimiz düzeyde bir performans sergiliyor. 3D V-Cache teknolojisi yüksek frekansla da birleşince ortaya böyle çok güçlü bir işlemcinin çıktığını görüyoruz. Özellikle L3 önbellekten yararlanan oyunlardaki performans farkına gerçekten şaşıracaksınız. Gelin incelememize geçelim.
İçindekiler
AMD V-Cache Teknolojisi
Ryzen 9 7950X3D ve Ryzen 9 7950X modellerinin özellikleri arasında aslında pek fark yok. Peki oyunlardaki bu devasa FPS farkını neye borçlu? Diye soracak olursanız burada 3D V-Cache teknolojisi devreye giriyor. 3D yapı sayesinde işlemcinin içerisine fazladan çok hızlı bir 64 MB önbellek daha yerleştirildi. Özel bir bağlantı kullanan bu önbellek işlemcinin varsayılan olarak gelen 64 MB L3 önbelleğine büyük bir destek sağlıyor.
AMD’nin 3D V-Cache teknolojisi bant genişliği olarak gerçekten çok yüksek hızlara ulaşıyor. Bu ultra hızlı önbellek oyunlardaki önemli bazı verilere çok yüksek hızda erişim sağlıyor ve arada oluşan gereksiz beklemeyi ortadan kaldırıyor, bu yavaşlık ortadan kalkınca ise çok daha yüksek FPS değerlerine ulaşılabiliyor. Zen 4 mimarisindeki frekans artışı da bu işin içine girince özellikle bazı oyunlarda adeta yeni bir ekran kartı almışsınız gibi devasa FPS farkları yaşıyorsunuz. Tabii önbelleğe her oyun önem vermediği için bu fark her oyunda ortaya çıkamayabiliyor.
Aslına bakılırsa ilerleyen zamanlarda çok daha hızlı olan L1 önbellek veya L2 önbellek tarafında yapılabilecek geliştirmeler olursa ortaya çok daha farklı şeyler çıkabilir. Fakat bunlar şu an için bir varsayımdan ibaret olduğu için tahminler yapmak çok doğru olmayabilir.
AMD Ryzen 9 7950X3D İşlemci
AMD Ryzen 9 7950X3D model işlemci yeni serinin şu an için en tepe seviyedeki işlemcisi oluyor. Hatta Ryzen 9 7950X3D modelinin verimlilik tarafında da avantajları bulunuyor. Bu işlemci varsayılan olarak 120W TDP değeriyle geliyor. Bu da 7950X modelindeki 170W TDP değerine göre çok daha düşük bir değer. Hatırlayanlar olacaktır 7950X incelememizde bu işlemcilerin bir hayli ısındığını sizlere bildirmiştik. Fakat TDP ayarıyla neredeyse performans kaybı olmadan bu işlemciyi daha serin çalıştırabiliyorduk.
Bunun haricinde bu işlemciler arasında öyle büyük farklar yok açıkçası. Temel frekans tarafında bir fark var. En büyük fark ise tahmin edebileceğiniz gibi L3 önbellek tarafında. Tam 2 katı L3 önbelleğe sahip bu işlemci. Geri kalan özellikler ise 16 çekirdek ve 32 izlek, zaten bu işlemci tepe seviye modellerden biri. Yayıncılık, oyunculuk vs. her türlü işinize fazlasıyla yetecek bir model.
AMD AM5 Soket
AMD işlemcilerde (Threadripper serisi hariç) gerekli pinler işlemcinin üzerinde bulunuyordu. Bu durum uzunca bir süredir bu şekilde devam ediyor. Bu durum aslında bazı istenmeyen durumlara da yol açıyordu. Örneğin soğutucuyu sökmeye çalışırken işlemcinin yuvadan bir anda çıkıp işlemci pinlerini yamultması, ya da macun yüzünden soğutucuyla işlemcinin yapışıp zor çıkması. AM5 soketle birlikte bu sorunların önüne geçildi.
AM5 sokette bu durum değişiyor. LGA 1718 sokete geçiliyor. Yani artık pinler işlemcinin üzerinde değil de tıpkı Intel’de olduğu gibi anakartın üzerinde bulunuyor. Kilitleme mekanizması sayesinde AM4 soketteki gibi tatsız kazaların önüne de geçilmiş oluyor. Ayrıca AMD’nin verdiği bilgilere göre bu sokete en az 2025 yılına kadar destek sunulması bekleniyor, yani bu soketin önü bir hayli açık.
AMD Ryzen 9 7950X3D Teknik Detaylar
- Soket: AMD AM5 / LGA1718
- Çekirdek: 16
- İzlek: 32
- İşlemci Temel Frekansı: 4.2 GHZ
- İşlemci Boost Frekansı: 5.7 GHZ
- Toplam L3 Önbellek: 128 MB
- Toplam L2 Önbellek: 16 MB
- Toplam L1 Önbellek: 1 MB
- Gpu Modeli: AMD Radeon Graphics, 2 Çekirdek, 2200 MHz
- TDP: 120W
- Üretim Teknolojisi: TSMC 5 NM / Zen 4 Mimarisi
- Soğutucu: Bulunmuyor / Sıvı Soğutucu Önerilir
AMD Eco Mode
Zen 4 işlemcilerin güç tüketimleri Ryzen 5000 serisine göre bazı durumlarda biraz daha yüksek aslında. Fakat AMD’nin Eco Mode adını verdiği TDP ayarlamalarla birlikte işlemci güç tüketimlerini düşürebiliyorsunuz. Bu yapacağınız ayara göre ciddi performans farklına yol açabiliyor fakat bazı modlarda çok minimal kayıplarla birlikte güç tüketimi ve sıcaklıkları düşürebiliyorsunuz.
Bunu verilerle destekleyecek olursak aynı soket gücünde Ryzen 7000 serisi işlemciler Ryzen 5000 serisine göre %50 civarlarında daha yüksek bir performans veriyor. Bu da verimlilik konusunda ciddi adımlar atıldığını gösteriyor. Aslında AMD tarafı bu işlemcide bir bakıma Eco Mode özelliğini de kullanmış diyebiliriz. Çünkü TDP değeri varsayılan olarak 120 watt değerine kadar düşürülmüş.
Test Sistemi
AMD Ryzen 9 7950X3D işlemcide bu modele yakışacak şekilde oldukça üst seviye bir test sistemi kullandık. Böylesine güçlü bir işlemcinin potansiyelini tam olarak görmek adına üst seviye sistemler şart diyebiliriz. Sistemde anakart olarak Asus ROG Crosshair X670E Hero model anakarta yer verdik. Bu anakart AM5 soket için tepe seviye modellerden biri. Her şeyiyle dolu dolu bir anakart olduğu için Ryzen 9 7950X3D gibi güçlü bir işlemciyle gayet iyi bir ikili oluyorlar.
Buna ek olarak bellek tarafında GSkill markasının 16 + 16 32 GB kapasite sunan 6000 MHz CL30 dual channel belleklerini kullandık. Güç kaynağı tarafında ise ATX 3.0 destekli Asus TUF Gaming 1000W güç kaynağı bulunuyordu. Depolamada ise Asus ROG Strix SQ7 1 TB model PCIe 4.0 M.2 SSD’sine yer verdik. Görebileceğiniz üzere oldukça üst seviye bir test sistemine sahibiz.
Sistemde Asus TUF Gaming GeForce RTX 4090 ekran kartına yer verdik. Bu ekran kartı şu an için en tepe seviye modellerden biri olduğu için işlemcilerin sınırlarını görebilmemiz adına oldukça büyük bir öneme sahip. Testleri de 1080P çözünürlükte yaparak işlemcileri bir hayli zorluyoruz.
AMD Ryzen 9 7950X3D Performans Testleri
AMD Ryzen 9 7950X3D işlemcinin performans testlerini işlemcinin tam performansını görmek adına 1080P çözünürlükte yaptık ve buna Asus TUF GeForce RTX 4090 ekran kartı da eşlik etti. Böylelikle işlemcilerin sınırlarını net bir şekilde görmüş oluyoruz.
Sentetik Performans Testleri
Sentetik performans testlerinde AMD Ryzen 9 7950X3D model işlemci düz Ryzen 9 7950X modeline göre bir tık daha düşük bir performans sergiliyor diyebiliriz. Bunda daha düşük temel frekansın ve azaltılmış TDP değerinin etkisi büyük tabii ki. Bu tarz uygulamalarda 3D V-Cache teknolojisi pek bir fayda sağlamıyor.
3DMark Time Spy testine geldiğimizde de benzer durumun devam ettiğini görmekteyiz. Burada da Ryzen 9 7950X ve Ryzen 9 7950X3D model işlemciler benzer sonuçlar veriyor. Core i9-13900K ise bunlara göre daha üstün bir sonuç veriyor.
Oyun Testleri
İlk oyun testimizde Red Read Redemption 2 bulunuyor. Bu oyun L3 önbellekten ciddi anlamda faydalanıyor. Görebileceğiniz üzere aynı sahnede Ryzen 9 7950X3D model işlemci 7950X işlemciye yaklaşık 20 FPS gibi bir fark atmayı başarmış. Üstelik işlemcilerin güç tüketimine bakarsanız neredeyse yarı yarıya bir fark olduğunu göreceksiniz.
Henüz çok yeni oyunlardan biri olan Atomic Heart isimli oyuna geldiğimizde önbellekten o kadar fazla yararlanamadığını görüyoruz. Fakat buna rağmen 1080P çözünürlükte 210 FPS alarak rakiplerine 8-9 FPS kadar fark atmayı başarabilmiş. Bunu yine aynı şekilde yarı yarıya daha az güç tüketerek yapmış olması çok güzel.
Callisto Protocol oyununda ise gerçekten ilginç sonuçlar görmekteyiz. Burada Ryzen 9 7950X3D model işlemci 1080P çözünürlükte tam 202 FPS vererek liderliği eline almış durumda. Fakat Ryzen 9 7950X işlemci ise 165 FPS alarak ciddi bir fark yemiş. Intel Core i9-13900K işlemci ise 195 FPS alarak ikisinin aralarında kendine yer bulmayı başarmış. Burada 7950X modeli gerçekten başarısız bir sonuca imza atıyor.
Mount and Blade 2 Bannerlord oyununa geldiğimizde ise önbelleğin biraz etki ettiğini fakat bunun çok yeterli olmadığını görüyoruz. Burada 7950X3D işlemci 269 FPS alabiliyorken Intel Core i9-13900K ise 274 alarak bir tık önünde bitiriyor. Fakat düz Ryzen 9 7950X modeli ise 236 FPS alabilmiş, yani önbellek bu işlemciye bir hayli yaramış.
Shadow of the Tomb Raider oyunu ise işlemci önbelleğini EN ETKİLİ kullanan oyunların başında geliyor. Burada Ryzen 9 7950X3D işlemciyle birlikte tam 393 FPS gibi çok yüksek bir değer görüyoruz. Ryzen 9 7950X ise 320 FPS alarak bir hayli geride kalıyor. Intel tarafında ise 336 FPS gibi bir değer görmekteyiz. Güç tüketimi ise yine yukarıda da görebileceğiniz üzere diğerlerine göre bir hayli düşük.
Call of Duty: Warzone 2 oyununda da işlemci önbelleğinin muazzam bir katkısını görmekteyiz. AMD Ryzen 9 7950X3D işlemci aynı sahnede 224 FPS gibi bir değer verebiliyorken Ryzen 9 7950X işlemcinin 168 FPS vererek çok geride kaldığını görmekteyiz. Core i9-13900K ise bu ikisinin ortasına yerleşmiş konumda diyebiliriz.
Önbelleğin en etkisiz kaldığı oyunlardan biri ise kesinlikle Counter Strike: Global Offensive oluyor. Atölye benchmark testinde Ryzen 9 7950X3D işlemci 431 FPS verebiliyor. Düz Ryzen 9 7950X işlemci ise biraz daha yükseğe çıkabilen frekansların da etkisiyle birlikte 520 FPS alabiliyor. Intel Core i9-13900K model işlemci ise burada 577 FPS ile zirvede yerini almayı başarıyor.
İşlemci önbelleğini muazzam bir şekilde kullanımının en büyük örneği ise Valorant oluyor. Burada Ryzen 9 7950X3D model işlemci aynı şartlarda 645 FPS verebiliyorken Ryzen 9 7950X işlemci ise sadece 412 FPS verebiliyor. Intel Core i9-13900K ise 490 FPS vererek yine ortaya yerleşiyor. Görebileceğiniz üzere 200 FPS’leri aşan bir performans farkı söz konusu. Bu da tıpkı daha güçlü bir ekran kartı almışçasına bir fark demek.
Sonuç
AMD Ryzen 9 7950X3D işlemci incelemesinin sonuna geliyoruz. Bu model 3D V-Cache teknolojisini Zen 4 mimarisiyle birleştiren tepe seviye modellerden biriydi. 16 çekirdek 32 izlekli yapısı ve 5.7 GHz boost frekansıyla dikkat çekiyor. Fakat bu işlemciyi asıl öne çıkaran 64 MB 3D V-Cache oluyor. Bu fazladan 64 MB önbellek özellikle önbelleği verimli kullanan oyunlarda bu işlemcinin performansını uçuruyor. Bu sayede genele baktığımızda Intel Core i9-13900K gibi çok güçlü bir modeli bile geçebildiğini görüyoruz.
